The New Paradigm for Financial Markets

1. انعکاس‌پذیری: ارتباط دوطرفه بین تفکر و واقعیت

بین تفکر و واقعیت یک ارتباط دوطرفه وجود دارد که وقتی به‌طور همزمان عمل می‌کند، عنصر عدم قطعیت را به تفکر شرکت‌کنندگان و عنصر عدم‌قطعیت را به روند رویدادها وارد می‌کند.

توضیح انعکاس‌پذیری. انعکاس‌پذیری یک مفهوم کلیدی در نظریه‌ی جورج سوروس است که تأکید می‌کند بین افکار مردم و دنیای واقعی یک رابطه‌ی دایره‌ای وجود دارد. این رابطه یک حلقه‌ی بازخورد ایجاد می‌کند که در آن ادراکات بر واقعیت تأثیر می‌گذارد و واقعیت نیز به نوبه‌ی خود ادراکات را شکل می‌دهد. در بازارهای مالی، این موضوع به‌صورت تأثیر باورهای سرمایه‌گذاران بر قیمت‌های بازار و سپس تأثیر این قیمت‌ها بر اصول اقتصادی زیرین بروز می‌کند.

تأثیر بر بازارهای مالی. این مفهوم نظریه‌ی اقتصادی غالب را که بازارها به سمت تعادل تمایل دارند به چالش می‌کشد. سوروس استدلال می‌کند که بازارها به‌دلیل این رابطه‌ی انعکاسی می‌توانند ذاتاً ناپایدار باشند. این ناپایداری می‌تواند منجر به چرخه‌های رونق و رکود، حباب‌ها و سقوط‌هایی شود که به‌خوبی توسط مدل‌های اقتصادی سنتی توضیح داده نمی‌شوند.

پیامدهای گسترده‌تر. انعکاس‌پذیری فراتر از مالیه به تمام حوزه‌های امور انسانی، از جمله سیاست و پدیده‌های اجتماعی گسترش می‌یابد. این مفهوم نشان می‌دهد که درک ما از جهان ذاتاً ناقص است و این نقص می‌تواند پیامدهای قابل توجهی در دنیای واقعی داشته باشد.

2. ابرحباب: اوج گسترش اعتبار و بنیادگرایی بازار

بر روی حباب مسکن ایالات متحده یک توالی بزرگ‌تر از رونق و رکود وجود دارد که سرانجام به نقطه‌ی عطف خود رسیده است.

مفهوم ابرحباب. سوروس یک ابرحباب بلندمدت را شناسایی می‌کند که از دهه‌ی 1980 در حال شکل‌گیری است و ویژگی‌های آن شامل:

• گسترش اعتبار فزاینده
• جهانی‌سازی بازارهای مالی
• deregulation تدریجی و نوآوری‌های مالی

بنیادگرایی بازار. این ابرحباب بر اساس یک تصور غالب که سوروس آن را "بنیادگرایی بازار" می‌نامد، شکل گرفته است – اعتقاد به اینکه بازارها خود را اصلاح می‌کنند و باید به آن‌ها آزادی عمل داده شود. این ایدئولوژی که در دوران ریگان-تاچر رواج یافت، منجر به deregulation بیش از حد و ریسک‌پذیری در بخش مالی شد.

پیامدها و چشم‌انداز. ترکیدن این ابرحباب، که به‌دنبال بحران مالی 2008 رخ داد، پایان یک دوره‌ی گسترش اعتبار مبتنی بر دلار به‌عنوان ارز ذخیره‌ی بین‌المللی را نشان می‌دهد. سوروس پیش‌بینی می‌کند که این موضوع پیامدهای عمیقی برای اقتصاد جهانی و سیستم مالی خواهد داشت، از جمله احتمال تغییر در قدرت اقتصادی جهانی.

3. حباب مسکن: کاتالیزوری برای بحران مالی

قیمت‌های مسکن باید حداقل 20 درصد در پنج سال آینده کاهش یابند تا به یک رابطه‌ی عادی با درآمد خانوار بازگردند.

شکل‌گیری حباب. حباب مسکن ایالات متحده با عوامل زیر تغذیه شد:

• نرخ‌های بهره پایین پس از رکود 2001
• استانداردهای وام‌دهی به‌طور فزاینده‌ای سست
• ابزارهای مالی پیچیده مانند CDOها و CDSها
• تصور نادرست مبنی بر اینکه قیمت‌های مسکن به‌طور مداوم افزایش خواهند یافت

ترکیدن حباب. با شروع کاهش قیمت‌های مسکن، یک واکنش زنجیره‌ای آغاز شد:

• افزایش نکول وام‌های مسکن زیرمعیاری
• کاهش ارزش اوراق بهادار با پشتوانه وام‌های مسکن
• بحران‌های نقدینگی در بانک‌ها و مؤسسات مالی
• یخ‌زدن بازارهای اعتبار که بر اقتصاد کلی تأثیر گذاشت

پیامدهای وسیع‌تر. بحران مسکن مسائل عمیق‌تری را در سیستم مالی نمایان کرد، از جمله اهرم‌گذاری بیش از حد، مدیریت ریسک ناکافی و ناکامی‌های نظارتی. این بحران به‌عنوان کاتالیزوری برای بحران مالی گسترده‌تر و فروپاشی ابرحباب عمل کرد.

4. خطاپذیری نظریه اقتصادی و تعادل بازار

باور به اینکه بازارها به سمت تعادل تمایل دارند مستقیماً مسئول آشفتگی‌های کنونی است؛ این باور موجب شد که ناظران مسئولیت خود را رها کرده و به مکانیزم بازار برای اصلاح اضافات خود تکیه کنند.

انتقاد از نظریه تعادل. سوروس فرضیات بنیادی نظریه اقتصادی غالب را به چالش می‌کشد، به‌ویژه این تصور که بازارها به سمت تعادل تمایل دارند. او استدلال می‌کند که این باور نه‌تنها نادرست است بلکه خطرناک نیز هست، زیرا منجر به نظارت ناکافی و مدیریت ریسک ضعیف می‌شود.

اصل عدم قطعیت انسانی. با کشیدن موازی‌هایی با اصل عدم قطعیت هایزنبرگ در فیزیک، سوروس مفهوم عدم قطعیت انسانی را در علوم اجتماعی معرفی می‌کند. این اصل نشان می‌دهد که تلاش‌های ما برای درک و پیش‌بینی پدیده‌های اجتماعی به‌طور ذاتی بر آن پدیده‌ها تأثیر می‌گذارد و پیش‌بینی دقیق را غیرممکن می‌سازد.

یک پارادایم جدید. سوروس یک چارچوب جدید برای درک بازارهای مالی پیشنهاد می‌کند:

• بازارها همیشه به‌جای تمایل به تعادل، دارای سوگیری هستند
• درک ناقص شرکت‌کنندگان حرکات بازار را هدایت می‌کند
• انعکاس‌پذیری می‌تواند منجر به روندها و حباب‌های خودتقویت‌کننده شود

5. چین و هند: قدرت‌های اقتصادی نوظهور در میان عدم قطعیت جهانی

چین از بحران مالی کنونی و رکود بعدی با موفقیت عبور خواهد کرد و قدرت نسبی قابل توجهی به‌دست خواهد آورد.

تحول اقتصادی چین. سوروس به رشد سریع اقتصادی و تغییرات ساختاری چین اشاره می‌کند:

• انتقال شرکت‌های دولتی به مالکیت خصوصی
• نرخ‌های واقعی منفی که حباب دارایی را تغذیه می‌کند
• تقاضای داخلی قوی که ممکن است کاهش صادرات را جبران کند

رشد اقتصادی هند. هند نیز به‌عنوان یک اقتصاد نوظهور مهم مورد توجه قرار می‌گیرد:

• دو برابر شدن نرخ رشد به‌دلیل اصلاحات اقتصادی
• رونق در بخش فناوری اطلاعات و برون‌سپاری
• افزایش سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها

تغییر در اقتصاد جهانی. تاب‌آوری این اقتصادهای نوظهور، همراه با مشکلات کشورهای توسعه‌یافته، نشان‌دهنده‌ی احتمال تغییر تعادل قدرت اقتصادی جهانی است. این تغییر می‌تواند پیامدهای عمیقی برای روابط بین‌الملل و نظم جهانی داشته باشد.

6. کاهش قدرت ایالات متحده و تغییر در تعادل اقتصادی جهانی

ایالات متحده در دوران ریاست‌جمهوری بوش نتوانست رهبری سیاسی مناسبی را اعمال کند. در نتیجه، ایالات متحده دچار کاهش شدید قدرت و نفوذ خود در جهان شده است.

عوامل مؤثر بر کاهش. سوروس چندین عامل را که موجب تضعیف موقعیت ایالات متحده شده است شناسایی می‌کند:

• سیاست خارجی نادرست، به‌ویژه جنگ عراق
• افزایش کسری بودجه و کسری حساب جاری
• از دست رفتن اعتماد به دلار به‌عنوان ارز ذخیره جهانی

ظهور قدرت‌های جایگزین. با کاهش نفوذ ایالات متحده، کشورهای دیگری در حال کسب اهمیت هستند:

• صعود اقتصادی چین و هند
• افزایش نفوذ کشورهای تولیدکننده نفت
• ظهور صندوق‌های ثروت ملی به‌عنوان بازیگران مالی عمده

پیامدها برای نظم جهانی. این تغییر در قدرت اقتصادی احتمالاً پیامدهای گسترده‌ای خواهد داشت:

• احتمال شکل‌گیری یک نظم جهانی چندقطبی
• چالش‌ها برای هژمونی دلار در مالیه بین‌المللی
• نیاز به اشکال جدیدی از همکاری و حکمرانی اقتصادی جهانی

7. توصیه‌های سیاستی: تنظیم اعتبار و کنترل اهرم‌گذاری

به‌وضوح یک صنعت مالی رها شده و بی‌قید و شرط در حال ایجاد آشفتگی در اقتصاد است. نیاز به کنترل آن وجود دارد.

بازنگری در تنظیم‌گری. سوروس خواستار رویکردی متعادل‌تر به تنظیم‌گری مالی است:

• شناسایی اینکه بازارها خودتنظیم نیستند
• اجرای کنترل‌های سخت‌گیرانه‌تر بر اهرم‌گذاری و ایجاد اعتبار
• الزام به شفافیت بیشتر از سوی تمام شرکت‌کنندگان بازار، از جمله صندوق‌های پوشش ریسک و صندوق‌های ثروت ملی

اصلاح سیاست پولی. او پیشنهاد می‌کند که بانک‌های مرکزی باید:

• بر روی هر دو، عرضه پول و شرایط اعتبار تمرکز کنند
• به تورم قیمت دارایی‌ها توجه کنند، نه فقط تورم قیمت مصرف‌کننده
• به‌طور فعال انتظارات بازار را مدیریت کنند

اقدامات خاص. برخی از توصیه‌های مشخص شامل:

• تأسیس خانه‌های تسویه برای ابزارهای مالی پیچیده مانند سوآپ‌های اعتباری
• پاسخگو کردن ناظران برای اجازه دادن به انباشت ریسک‌های سیستمیک
• تعادل بین نیاز به نوآوری مالی و ثبات سیستمیک

سوروس تأکید می‌کند که این اصلاحات باید به حفظ مزایای انعطاف‌پذیری بازار در عین جلوگیری از انباشت اضافات خطرناک که می‌تواند منجر به بحران‌های مالی شود، بپردازد.

آخرین به‌روزرسانی:: December 19, 2024