نکات کلیدی
۱. فهم قرآن برای تعامل معنادار مسیحیان با مسلمانان ضروری است.
تعامل مسیحیان با اسلام، مسئله‌ای تعیین‌کننده در قرن بیست‌ویکم خواهد بود.
با باورهای آنان آشنا باشید. مسیحیان مأمور به نشر انجیل به همه مردم، از جمله بیش از یک میلیارد مسلمان جهان هستند. شاهدی مؤثر مستلزم درک دقیق باورهای مسلمانان، به‌ویژه درباره‌ی متن مقدسشان، قرآن، است. نادیده گرفتن یا تحریف دین آنان، بی‌احترامی است و مانع گفت‌وگوی صادقانه می‌شود.
فاصله‌ی واژگانی را پر کنید. ادبیات گسترده و اصطلاحات خاص اسلام برای غیرمسلمانان می‌تواند دشوار باشد. استفاده از منابعی که باورهای اسلامی را از دیدگاه مسیحی توضیح می‌دهند و هم‌زمان خواندن مستقیم قرآن را تشویق می‌کنند، این فاصله را کاهش می‌دهد. این آمادگی به مسیحیان امکان می‌دهد با دقت و صداقت به ادعاهای اسلامی پاسخ دهند.
برای گفت‌وگو مجهز شوید. بسیاری از مسلمانان مشتاق بحث درباره‌ی دین خود هستند و مسیحیان باید آماده‌ی گفت‌وگوی باز و صادقانه باشند. فهم قرآن پایه‌ای از دانش و بینش برای این گفتگوها فراهم می‌کند و به مسیحیان امکان می‌دهد انجیل حیات‌بخش را به‌طور مؤثر و محترمانه بشارت دهند.
۲. قرآن دیدگاهی خاص و اغلب نادرست درباره‌ی نقش و تجربه‌های محمد ارائه می‌دهد.
مسلمانان نقش محمد را صرفاً دریافت‌کننده‌ی منفعل متن قرآنی می‌دانند، اما دیگران می‌توانند اهمیت زندگی، تجربه و فهم او را به‌عنوان زمینه‌ای مناسب برای کتاب مقدس اسلام در نظر بگیرند.
زمینه‌ی زندگی محمد. وحی‌های قرآن به‌شدت با رویدادهای تاریخی زندگی محمد پیوند خورده‌اند؛ از سال‌های اولیه در مکه تا فعالیت‌های سیاسی و نظامی در مدینه. شناخت این زمینه، از جمله هجرت، جنگ‌ها و روابط شخصی، دیدگاه مهمی درباره‌ی محتوای قرآن و روند شکل‌گیری آن فراهم می‌آورد.
حوادث بحث‌برانگیز. منابع اولیه اسلامی، هرچند محترم، حوادثی را ثبت کرده‌اند که برای غیرمسلمانان و حتی برخی مسلمانان معاصر سؤال‌برانگیز است، مانند:
- ترس اولیه‌ی محمد از تسخیر شیطانی پس از اولین وحی.
- حادثه‌ی «آیات شیطانی» که در آن برخی منابع اولیه از وحی‌ای سخن می‌گویند که خدایان بت‌پرستان را پذیرفته و بعدها به شیطان نسبت داده شده است.
- داستان زینب بنت جحش که در آن وحی اجازه می‌دهد محمد با همسر طلاق‌گرفته‌ی پسر خوانده‌اش ازدواج کند و سنت اجتماعی را تغییر دهد.
پیامبر و سیاستمدار. برخلاف عیسی، نقش محمد از پیامبری تحت آزار به رهبری سیاسی و نظامی قدرتمند تغییر کرد. این تحول بر ماهیت وحی‌های بعدی قرآن تأثیر گذاشت که بیشتر به مسائل قانون، حکومت و جنگ می‌پرداخت، تفاوتی آشکار با تعالیم مسیح.
۳. توحید (یگانگی مطلق خدا) اساس اسلام است و به‌طور بنیادین با تثلیث مسیحی تفاوت دارد.
توحید، حقیقت یگانه و باشکوه، قلب ایمان اسلامی است؛ همان‌گونه که تثلیث برای مسیحیان نقطه‌ی عطف، غیرقابل مذاکره و تعریفی است.
یگانگی مطلق. توحید به معنای یگانگی و یکتایی مطلق خداوند است که عبادت و ایمان اسلامی را تعریف می‌کند. شهادتین، اعتراف اصلی اسلام، با «لا إله إلا الله» آغاز می‌شود و این تمرکز یگانه را برجسته می‌سازد. هرگونه انحراف، شرک نامیده می‌شود که گناه نابخشودنی در اسلام است.
ریشه‌های مشترک توحیدی. اسلام، یهودیت و مسیحیت همگی ریشه‌های ابراهیمی دارند و به یگانگی خداوند ایمان دارند. قرآن بیان می‌کند که همه پیامبران، از جمله موسی و عیسی، با پیام واحدی فرستاده شده‌اند: «لا إله إلا أنا فاعبدون». این باعث می‌شود مسلمانان معتقد باشند که ابراهیم و عیسی در معنای تسلیم در برابر خدا، مسلمان بوده‌اند.
تفاوت‌های بنیادین در فهم خدا. هرچند هر دو دین توحیدی‌اند، درک آن‌ها از ذات خدا به‌طور اساسی متفاوت است. توحید اسلام کاملاً یگانه است، در حالی که توحید مسیحیت تثلیثی است؛ یعنی یک خدا در سه شخص برابر: پدر، پسر و روح‌القدس. این تفاوت نقطه‌ی اصلی اختلاف و سوءتفاهم است.
۴. قرآن به‌طور بنیادین آموزه‌ی تثلیث مسیحی را نادرست فهمیده و تحریف کرده است.
تصویر قرآن از تثلیث به‌عنوان «سه خدا» شامل الله، مریم و عیسی، کاملاً نادرست است و برای مسلمان صادق که می‌خواهد قرآن را در همه چیز راست بداند، سؤال‌برانگیز است.
«ثلاثه نگویید.» قرآن به‌طور مستقیم به باورهای مسیحیان درباره‌ی خدا می‌پردازد، به‌ویژه در سوره‌های ۴ و ۵، و فرمان می‌دهد «ثلاثه نگویید». این «سه» را به شرک نسبت می‌دهد و بلافاصله تأکید می‌کند «الله یکتاست». این نشان می‌دهد نویسنده‌ی قرآن باور مسیحیان را به‌عنوان نوعی تثلیث سه‌خدایی درک کرده است.
سه‌گانه‌ی نادرست. مفسران اولیه‌ی اسلامی که این نکته را تفسیر می‌کردند، تثلیث مسیحی را به الله، مریم و عیسی نسبت دادند. این در آیه‌ی ۵:۱۱۶ آشکار است که الله از عیسی می‌پرسد آیا به مردم گفته است که او و مادرش را «دو خدا» غیر از الله بگیرند. این نشان‌دهنده‌ی سوءتفاهم عمیق نسبت به الهیات مسیحی است.
عدم آگاهی دقیق. استدلال‌های قرآن علیه تثلیث همواره نسخه‌ای تحریف‌شده از این آموزه را هدف قرار می‌دهد و معمولاً خدا داشتن «پسر» را به ایده‌های بت‌پرستانه درباره‌ی خدای مذکر با همسر و فرزند مرتبط می‌سازد. این نشان می‌دهد نویسنده‌ی قرآن دانش مستقیم و دقیق از باورهای مسیحی نداشته است، در حالی که این باورها قرن‌ها پیش از ظهور قرآن تعریف شده بودند.
۵. تصویر قرآن از عیسی به‌طور قابل توجهی با روایت کتاب مقدس تفاوت دارد و الهی بودن و مصلوب شدن او را انکار می‌کند.
چنین بود عیسی، پسر مریم؛ حقیقتی که آنان [بیهوده] درباره‌اش نزاع می‌کنند.
پیامبر، نه پسر خدا. قرآن عیسی (عیسی بن مریم) را به‌عنوان پیامبر و فرستاده‌ای محترم از الله معرفی می‌کند که از باکره متولد شده و معجزه‌گر است، اما پسر خدا بودن و الهی بودن او را صراحتاً انکار می‌کند. او در ردیف پیامبرانی چون موسی و ابراهیم قرار دارد و همان پیام توحید را می‌رساند.
روایت‌های غیرتاریخی. قرآن داستان‌هایی درباره‌ی عیسی دارد که در کتاب مقدس نیست اما در منابع افسانه‌ای متأخر، اغلب تحت تأثیر گنوسیسم، آمده است، مانند:
- سخن گفتن عیسی از گهواره (سوره ۱۹:۲۹-۳۳).
- ساختن پرندگان از گل و زنده کردن آن‌ها (سوره ۳:۴۹).
این روایات، هرچند در اسلام به‌عنوان وحی پذیرفته شده‌اند، پایه‌ی تاریخی ندارند و احتمالاً از اسطوره‌های پیشین گرفته شده‌اند.
انکار صلیب. مهم‌ترین تفاوت، انکار مصلوب شدن عیسی در قرآن است (سوره ۴:۱۵۷) که می‌گوید «آن‌ها او را نکشتند و مصلوب نکردند، بلکه برایشان چنین جلوه داده شد.» این آیه، که فاقد پشتوانه‌ی تاریخی است و با آیات دیگر قرآن که به مرگ عیسی اشاره دارند تناقض دارد، اساس رد اسلام بر رویداد مرکزی مسیحیت است.
۶. نجات در اسلام بر اساس سنجش اعمال و رحمت اختیاری الله است، نه کفاره‌ی مسیح.
پس کسانی که ترازوهایشان سنگین است، رستگارند.
روز قیامت. قرآن بر روز قیامت ترسناک تأکید دارد که در آن اعمال هر فرد بر ترازو سنجیده می‌شود. موفقیت به سنگینی اعمال نیک نسبت به بد بستگی دارد که به بهشت می‌انجامد، و سبک بودن ترازو به عذاب ابدی در آتش منجر می‌شود. این تأکید بر مسئولیت فردی در برابر اعمال است.
رحمت و قضا. هرچند قرآن بارها از رحمت و بخشش الله سخن می‌گوید، اساس این بخشش اغلب به اراده‌ی اختیاری الله (قدر) نسبت داده می‌شود و به عمل خاصی برای کفاره‌ی گناه مرتبط نیست. احادیث نیز این موضوع را تأیید می‌کنند، با داستان‌هایی از بخشش گناهان بزرگ بر اساس یک عمل نیک یا حکم از پیش تعیین‌شده.
رد کفاره‌ی جانشینی. اسلام مفهوم کفاره‌ی جانشینی مسیح را که در آن مرگ او مجازات گناهان بشر را می‌پردازد، رد می‌کند. قرآن می‌گوید «هیچ‌کس بار گناه دیگری را به دوش نمی‌کشد.» با این حال، برخی احادیث نوعی جانشینی را مطرح می‌کنند که گناهان مسلمانان ممکن است به یهودیان یا مسیحیان در جهنم منتقل شود، مفهومی که برای مسیحیان از نظر عدالت الهی بسیار مشکل‌ساز است.
۷. قرآن مسیحیان را به داوری بر اساس انجیل فرمان می‌دهد که وجود و اعتبار آن در زمان محمد را نشان می‌دهد.
اهل انجیل باید به آنچه الله در آن نازل کرده داوری کنند.
فرمان به داوری. سوره ۵:۴۷ به‌صراحت به «اهل انجیل» (مسیحیان) فرمان می‌دهد که «به آنچه الله در آن نازل کرده داوری کنند.» این نشان می‌دهد انجیل به‌عنوان وحی الهی حاوی «هدایت و نور» در زمان محمد وجود داشته و در دسترس مسیحیان بوده است.
پیامد تاریخی. این فرمان قرآنی اهمیت دارد زیرا نسخه‌هایی از عهد جدید (انجیل مسیحی) در دست است که قرن‌ها پیش از محمد نوشته شده‌اند. این نسخ نشان می‌دهند انجیل در شکلی که مسیحیان امروز می‌شناسند وجود داشته و آموزه‌هایی درباره‌ی الهی بودن مسیح، مصلوب شدن و رستاخیز او داشته است.
چالش برای مسلمانان. اگر قرآن راست باشد و مسیحیان را به داوری بر اساس انجیل فرمان دهد، و انجیل موجود در زمان محمد (و امروز) با ادعاهای اصلی قرآن درباره‌ی عیسی و محمد تناقض داشته باشد، تناقضی اساسی پدید می‌آید. مسلمان باید اعتبار انجیل را با محتوای متناقض آن در قرآن سازگار کند.
۸. ادعاهای پیشگویی‌های کتاب مقدس درباره‌ی محمد فاقد پشتوانه‌ی متنی و تاریخی است.
متنی که بیشترین استناد را دارد، شرایط لازم را برآورده نمی‌کند.
ادعای قرآنی. قرآن ادعا می‌کند تورات و انجیل توصیف‌ها و پیشگویی‌هایی درباره‌ی محمد دارند. سوره ۷:۱۵۷ از «پیامبر امی که در تورات و انجیلشان توصیف شده» یاد می‌کند و سوره ۶۱:۶ عیسی را نقل می‌کند که «بشارت دهنده به پیامبری پس از من به نام احمد» است.
کمبود شواهد کتاب مقدسی. مسلمانان اغلب به متونی مانند تثنیه ۱۸:۱۸ (پیامبری مانند موسی) و یوحنا ۱۴-۱۶ (معاون یا پاراکلیت) اشاره می‌کنند که این پیشگویی‌ها را برآورده می‌سازند. اما تحلیل دقیق متنی و تاریخی نشان می‌دهد:
- تثنیه ۱۸ به پیامبری از میان بنی‌اسرائیل اشاره دارد، نه عرب.
- یوحنا ۱۴-۱۶ معاون را روح‌القدس معرفی می‌کند، نه پیامبری انسانی، و ویژگی‌هایی را توصیف می‌کند که فقط روح‌القدس دارد.
تفسیر نادرست و تحمیل معنا. بسیاری از ادعاهای مسلمانان بر تفسیرهای نادرست، حدس‌های زبانی (مانند ارتباط «احمد» با «پاراکلیت» یا «محمد» با واژه‌ای عبری در غزل غزل‌ها) و خوانش معانی در متونی است که نویسندگان اصلی یا مخاطبان اولیه آن‌ها را چنین درک نمی‌کردند. هیچ شاهد تاریخی وجود ندارد که یهودیان یا مسیحیان پیش از اسلام منتظر پیامبری از عربستان بوده باشند.
۹. قرآن شامل افسانه‌ها و سنت‌های پیشین است، نه صرفاً وحی الهی.
با این حال، شواهد فراوان، مستند و متعادل نشان می‌دهد که حداقل محمد با برخی «افسانه‌های کهن» آشنایی داشته که سپس در متن قرآنی ظاهر شده‌اند.
اتهام به «افسانه‌ها». قرآن خود اتهام مخالفان محمد را که وحی‌های او را «افسانه‌های کهن» می‌خواندند، ثبت کرده است. هرچند قرآن این اتهام را محکوم می‌کند، تحلیل‌های بیرونی شباهت‌های چشمگیری بین روایات قرآنی و مواد افسانه‌ای یهودی و مسیحی پیشین نشان می‌دهد.
نمونه‌هایی از روایات قرض گرفته شده:
- داستان سخن گفتن عیسی از گهواره در انجیل طفولیت عربی قرن پنجم/ششم آمده است.
- داستان ساختن پرندگان از گل در انجیل طفولیت توماس قرن دوم یافت می‌شود.
- روایت آویزان کردن کوه سینا بر سر بنی‌اسرائیل در تلمود بابلی وجود دارد.
- داستان قابیل که کلاغ به او آموزش دفن برادرش را می‌دهد در میدراش یهودی آمده است.
عدم تمایز انتقادی. قرآن این داستان‌های افسانه‌ای را در کنار روایات برگرفته از کتاب‌های مقدس عبری و مسیحی بدون تمایز وارد کرده است. این نشان می‌دهد نویسنده احتمالاً بین روایات تاریخی کتاب مقدس و افزوده‌های اسطوره‌ای تمایز قائل نشده است؛ الگویی که با اتکا به سنت‌های شفاهی به جای دسترسی مستقیم به متون کتاب مقدس سازگار است.
۱۰. انتقال متنی قرآن شامل جمع‌آوری، بازبینی و نابودی نسخه‌های مختلف توسط انسان است، برخلاف انتشار کنترل‌نشده عهد جدید.
عثمان به هر ولایت مسلمانی یک نسخه از آنچه کپی کرده بودند فرستاد و دستور داد همه‌ی مواد قرآنی دیگر، چه به صورت نسخه‌های پراکنده یا کامل، سوزانده شود.
وضعیت اولیه‌ی پراکنده. بر اساس منابع اولیه اسلامی مانند صحیح بخاری، قرآن در زمان محمد به صورت یک کتاب واحد جمع‌آوری نشده بود. بیشتر در حافظه افراد (قرّاء) و بر روی قطعات پراکنده نوشته شده بود. نگرانی از گم شدن بخش‌هایی پس از جنگ‌ها باعث اولین جمع‌آوری تحت خلافت ابوبکر شد.
نسخه‌ی عثمانی. حدود ۱۸ سال پس از وفات محمد، خلیفه عثمان دستور داد نسخه‌ای استاندارد از قرآن توسط کمیته‌ای به رهبری زید بن ثابت تهیه شود. این اقدام به دلیل اختلافات روخوانی و متن در میان مسلمانان امپراتوری در حال گسترش و تهدید وحدت انجام گرفت.
استانداردسازی کنترل‌شده. کمیته عثمان چند نسخه رسمی تولید کرد و دستور داد همه‌ی نسخه‌های دیگر، چه پراکنده و چه کامل، سوزانده یا جوشانده شوند. این انتقال کنترل‌شده متن را استاندارد کرد اما نسخه‌های مختلف را از بین برد و امکان بررسی نسخه عثمانی با نسخه‌های پیشین را دشوار ساخت.
۱۱. بررسی صادقانه نشان می‌دهد ادعاهای قرآن درباره‌ی مسیحیت اغلب بر سوءتفاهم و نادرستی‌های تاریخی استوار است.
هنگامی که فرمان سوره ۵:۴۷ را اطاعت کنیم و ادعاهای محمد را در پرتو انجیل، تاریخ و سازگاری و صداقت بسنجیم، درمی‌یابیم که او و قرآن در این آزمون‌ها شکست می‌خورند.
نمایش‌های نادرست. تصویر قرآن از باورهای اصلی مسیحی، مانند تثلیث (به‌عنوان سه خدا از جمله مریم) و طبیعت پسر بودن عیسی (به‌صورت زیستی)، به‌وضوح نادرست و مبتنی بر سوءتفاهم است. انکار مصلوب شدن نیز با شواهد تاریخی فراوان در تضاد است.
تناقضات و ناسازگاری‌ها. قرآن دارای ناسازگاری‌های داخلی است، مانند روایت‌های موازی متفاوت از یک رویداد و اظهارات متناقض
آخرین به‌روزرسانی::
نقد و بررسی
کتاب «آنچه هر مسیحی باید درباره قرآن بداند» به‌عنوان اثری پژوهش‌محور، متعادل و آموزنده درباره اسلام و قرآن از دیدگاه مسیحی مورد تحسین قرار گرفته است. خوانندگان از رویکرد علمی و دقیق نویسنده، برخورد منصفانه با منابع اسلامی و توضیحات روشن درباره موضوعات پیچیده قدردانی می‌کنند. این کتاب به‌خاطر تحلیل عمیق ادعاهای قرآنی، نقد متنی و مقایسه‌های آن با آموزه‌های مسیحی مورد ستایش است. اگرچه برخی بخش‌ها را فشرده یا تخصصی یافته‌اند، اما بیشتر منتقدان آن را منبعی ارزشمند برای مسیحیانی می‌دانند که در پی درک اسلام و برقراری گفت‌وگوی محترمانه با مسلمانان هستند.
Similar Books
