نکات کلیدی
۱. فرسودگی شغلی یک مسئلهی سیستمی است، نه یک ضعف فردی
فرسودگی در کارکنان بیشتر نشاندهندهی شرایط محیط کار است تا ضعفهای شخصی آنها.
مسئولیت سازمانی. فرسودگی عمدتاً ناشی از عوامل روانی مخاطرهآمیز در محیط کار است، نه ضعفهای فردی. باید پذیرفت که تغییرات لازم اغلب بر عهدهی سازمان است، نه فرد.
نشانهای هشداردهنده. فرسودگی باید بهعنوان هشداری تلقی شود که نشان میدهد محیط کار دچار مشکل است، همانند پرندهای که در معدن زغالسنگ بهعنوان هشدار وجود گازهای سمی به صدا درمیآید. پرداختن به علل ریشهای در سازمان ضروری است.
ناسازگاریها عامل فرسودگیاند. فرسودگی نتیجهی ناسازگاریهای مزمن میان افراد و سازمانها در زمینههایی مانند حجم کار، کنترل، پاداش، ارزشها، عدالت و جامعه است. شناسایی و رفع این ناسازگاریها کلید پیشگیری و کاهش فرسودگی است.
۲. آگاهی، نخستین گام در برابر فرسودگی
هیچ راهی قویتر از شناخت دقیق عوامل آسیبپذیری شما در برابر فرسودگی وجود ندارد.
آگاهی از خود و اجتماع. توسعهی آگاهی از خود (درک احساسات، افکار و رفتارهای خود) و آگاهی اجتماعی (درک تأثیر احساسات خود بر دیگران) برای پیشگیری از فرسودگی حیاتی است. دقت در این ارزیابیها اهمیت فراوان دارد.
شناخت نشانههای استرس. استرس مشکلساز در محیط کار در پنج حوزهی اصلی بروز میکند: سلامت جسمی، سلامت روانی، روابط، یادگیری و سازگاری، و عملکرد. شناسایی این علائم برای مداخلهی بهموقع ضروری است.
واژگان فرسودگی. بازتاب زبان بهکاررفته برای توصیف کار میتواند نشاندهندهی وضعیت فرسودگی یا نزدیک بودن آن باشد. واژگانی مانند «خسته»، «غرق در کار»، «بدبین» و «بیاثر» میتوانند هشداردهنده باشند.
۳. تنظیم: مهار واکنش استرس
یکی از قدرتمندترین راهها برای محافظت از خود در برابر فرسودگی، تمرکز بر آنچه در کنترل شماست است.
کنترل آنچه میتوانید. تمرکز بر مرزها، اهداف، ارزشها و واکنشهای خود، راهی مؤثر برای مقابله با فرسودگی است. پرداختن به موارد خارج از کنترل، منجر به احساس ناتوانی و ناامیدی میشود.
درک واکنش استرس. واکنش استرس در بدن شامل ترشح هورمونهایی مانند آدرنالین و کورتیزول است. این واکنش در تهدیدات کوتاهمدت مفید است، اما فعالسازی مزمن آن میتواند به مشکلات سلامتی منجر شود.
چالش در برابر تهدید. واکنش چالشی به استرس که با تمرکز، هیجان و اعتماد به نفس همراه است، مفیدتر از واکنش جنگ یا گریز است. پرورش ذهنیتی که استرسها را بهعنوان چالش ببیند، رشد و تابآوری را تقویت میکند.
۴. ارتباطات معنادار: هدف، مردم و ارزشها
جامعهای زنده، هوشیار و پاسخگو با فرسودگی ناسازگار است.
سه ستون ارتباط. ارتباطات معنادار با کار، روابط و ارزشها برای ایمنی در برابر فرسودگی ضروریاند. این ارتباطات حمایت فراهم میکنند، استرس را کاهش میدهند و تجدید قوا را به شکل سالم ممکن میسازند.
روابط حمایتی. روابط حمایتی تأثیر قابل توجهی در کاهش فرسودگی دارند. فقدان حمایت اجتماعی و ارتباط، کار را دشوارتر میکند، انرژی را تخلیه و آسیبپذیری فرد را افزایش میدهد.
همسویی ارزشها. ناسازگاری ارزشهای فردی با ارزشهای سازمانی، فرد را در معرض فرسودگی قرار میدهد. فشار ناشی از این ناسازگاری انرژی شخصی را کاهش داده و مشارکت را کم میکند.
۵. پرورش ذهنیت مثبت و رشدگرا
صرفنظر از نقش، صنعت، سطح ارشدیت یا تربیت، ویژگی مشترک افراد مصون از فرسودگی، هوش هیجانی بالا بود.
ذهنیت ثابت در برابر رشد. پذیرش ذهنیت رشد که بر این باور است تواناییها از طریق تلاش و یادگیری قابل توسعهاند، برای ایمنی در برابر فرسودگی حیاتی است. ذهنیت ثابت میتواند به احساس محدودیت و کمبود منجر شود.
چهار ذهنیت حیاتی:
- نگرش مثبت: دیدن جنبههای مثبت در تجربیات استرسزا.
- استرسسازنده: دیدن استرس بهعنوان مفید، نه مضر.
- رهبری خدمتگزار: تمرکز بر اهمیت کار و مخاطبان آن.
- آگاهی و مراقبت: شناخت اهمیت خودآگاهی و مراقبت از خود.
خوشبینی آموختنی. خوشبینی با تغییر افکار منفی به مثبت، به چالش کشیدن الگوهای فکری منفی و تمرکز بر این باور که همیشه میتوان بهتر شد، قابل یادگیری است. این امر از طریق تمرینهایی مانند نوشتن سپاسگزاری و بازتعریف تجربیات منفی ممکن میشود.
۶. بازیابی: اولویت دادن به استراحت و تجدید قوا
فرسودگی نشاندهندهی فاصلهی میان آنچه افراد هستند و آنچه باید انجام دهند است.
بازیابی ضروری است. بازیابی از استرس کاری نه تجمل، بلکه ضرورتی است، بهویژه در نقشهای پرتنش. بازیابی منظم میتواند از فرسودگی جلوگیری و سلامت کلی را بهبود بخشد.
بازیابی در محل کار و خارج از آن. بازیابی در محل کار (مانند استراحتهای کوتاه) و خارج از آن (مانند تعطیلات و سرگرمیها) برای مدیریت استرس و پیشگیری از فرسودگی اهمیت دارند. استراحتهای کوتاه در طول روز کاری میتوانند تجمع استرس را قطع کنند.
راهبردهای مراقبت از خود. انجام فعالیتهای مراقبت از خود مانند ورزش، تغذیه سالم، خواب کافی و تمرینهای ذهنآگاهی برای بازسازی انرژی و کاهش استرس حیاتی است. این فعالیتها باید در اولویت قرار گیرند و بهصورت منظم انجام شوند.
۷. بازپیوند: دوباره ارتباط با ارزشها و چشمانداز
ترسی که با تمام توان سعی داشتم نادیده بگیرم، نه به خاطر حجم کار یا خستگی، بلکه به خاطر دنبال کردن اهداف دیگران به جای اهداف خودم بود.
بازپیوند با ارزشها. فرسودگی اغلب منجر به قطع ارتباط با ارزشهای اصلی فرد میشود. بازگشت به این ارزشها میتواند حس هدفمندی و معنا را بازگرداند و اثرات منفی استرس را کاهش دهد.
بازپیوند با روابط. روابط حمایتی برای بازیابی از فرسودگی ضروریاند. تکیه بر عزیزان، جستجوی راهنمایی از مربیان و ایجاد ارتباط با همکاران میتواند حمایت عاطفی فراهم کرده و احساس تنهایی را کاهش دهد.
بازپیوند با شادی. پرداختن به فعالیتهایی که شادی و سرزندگی میآورند، برای بازسازی انرژی و اشتیاق حیاتی است. سرگرمیها، فعالیتهای تفریحی و گذراندن وقت در طبیعت به جدا شدن از کار و ارتقای سلامت کلی کمک میکنند.
۸. بازتصور: ترسیم مسیر نوین برای رابطهای سالمتر با کار
همانجا روی مبل تصمیم گرفتم تغییرات جدی ایجاد کنم. چه ارزشی دارد این همه موفقیت اگر در اوایل چهلسالگی سکته کنم؟
تصویرسازی خود ایدهآل. بازتصور خود ایدهآل یعنی تجسم فردی که میخواهید باشید و زندگیای که میخواهید داشته باشید. این کار حس جهتگیری و انگیزه برای تغییرات مثبت فراهم میکند.
ایجاد برنامه تاکتیکی. پس از داشتن تصویر واضح از خود ایدهآل، برنامهای تاکتیکی برای رسیدن به اهداف خود بسازید. این برنامه باید شامل گامهای مشخص، زمانبندی و راهکارهای غلبه بر موانع باشد.
زندگی با آگاهی کامل. هدف نهایی بازیابی از فرسودگی، زندگی سالمتر و کماسترستر است که در آن شاد، راضی و در حال ارائه بهترین توانمندیهای خود باشید. این مستلزم همسویی کار با ارزشها، اولویت دادن به سلامت و دنبال کردن علایق است.
آخرین بهروزرسانی::
نقد و بررسی
کتاب «ایمنی در برابر فرسودگی شغلی» با نظرات متفاوتی مواجه شده و میانگین امتیاز آن ۳.۸۴ از ۵ است. بسیاری از خوانندگان این اثر را آموزنده میدانند و معتقدند که راهکارهای عملی ارائهشده برای پیشگیری از فرسودگی از طریق هوش هیجانی بسیار مفید است. برخی از مخاطبان به شیوهی نگارش روان و توصیههای مبتنی بر پژوهشهای علمی کتاب تحسین میکنند. با این حال، منتقدان بر این باورند که کتاب نوآوری چندانی ندارد و مطالب آن بارها تکرار شده است. خوانندگان بیشتر به تمرکز کتاب بر پیشگیری به جای درمان توجه نشان دادهاند. تأکید کتاب بر خودآگاهی، مدیریت استرس و همسویی کار با ارزشهای شخصی، برای بسیاری قابل درک و الهامبخش بوده است. اما برخی نیز معتقدند که مسائل پیچیده به شکلی سادهانگارانه مطرح شده و بهطور کافی به محیطهای کاری سمی پرداخته نشده است.
Similar Books







