The World for Sale

1. Các nhà giao dịch hàng hóa: Những gã khổng lồ ẩn mình của thương mại toàn cầu

Ít ai trong chúng ta trải nghiệm sức mạnh của họ một cách trực tiếp như người Libya, nhưng dù có biết hay không, chúng ta đều là khách hàng của họ.

Tác động toàn cầu. Các nhà giao dịch hàng hóa là những bánh răng thiết yếu trong nền kinh tế hiện đại, xử lý khối lượng lớn tài nguyên thiên nhiên mà chúng ta dựa vào trong cuộc sống hàng ngày. Từ dầu trong xe của chúng ta đến kim loại trong điện thoại thông minh và thực phẩm trên bàn ăn, những nhà giao dịch này tạo điều kiện cho dòng chảy của các hàng hóa quan trọng trên toàn cầu.

Hoạt động bí mật. Mặc dù có ảnh hưởng to lớn, các nhà giao dịch hàng hóa từ lâu đã hoạt động trong bóng tối, ít được chú ý và ít bị giám sát. Các công ty như Glencore, Vitol, Trafigura và Cargill xử lý một phần lớn tài nguyên được giao dịch trên thế giới, nhưng vẫn chủ yếu không được biết đến đối với công chúng.

Quyền lực chính trị và kinh tế. Sự kiểm soát của các nhà giao dịch đối với dòng chảy của các tài nguyên chiến lược đã biến họ thành những nhân tố chính trị mạnh mẽ. Họ đã định hình lịch sử bằng cách:

• Vượt qua các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc để bán dầu cho Iraq của Saddam Hussein
• Đổi đường cho dầu với Cuba của Fidel Castro
• Bán hàng triệu tấn lúa mì của Mỹ cho Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh
• Tăng cường hàng tỷ đô la tài trợ cho gã khổng lồ dầu mỏ Nga Rosneft

2. Từ phòng thư đến triệu phú: Sự trỗi dậy của những nhà giao dịch huyền thoại

Đối với các nhà giao dịch, đó là một lời kêu gọi hành động. Họ bắt đầu cuộc săn lùng tài nguyên bao trùm mọi quốc gia trên toàn cầu.

Khởi đầu khiêm tốn. Nhiều người tiên phong trong ngành bắt đầu từ những vị trí khiêm tốn. Marc Rich, người sẽ trở thành một trong những nhà giao dịch dầu mỏ có ảnh hưởng nhất, bắt đầu sự nghiệp của mình trong phòng thư của Philipp Brothers. Mô hình bắt đầu từ dưới đáy và làm việc lên trên là phổ biến trong ngành, tạo ra sự kiên trì và hiểu biết sâu sắc về công việc.

Tầm nhìn toàn cầu. Các nhà giao dịch như Theodor Weisser, Ludwig Jesselson và John H. MacMillan Jr. đã nhận ra tiềm năng của thương mại quốc tế trước khi "toàn cầu hóa" trở thành một từ khóa. Họ đã xây dựng các doanh nghiệp trải dài trên các châu lục, kết nối tài nguyên từ một phần của thế giới với nhu cầu ở phần khác.

Rủi ro và phần thưởng. Ngành giao dịch hàng hóa yêu cầu:

• Sự sẵn sàng hoạt động trong những môi trường đầy thách thức
• Khả năng xây dựng mối quan hệ với những nhân vật quyền lực ở các quốc gia giàu tài nguyên
• Khát khao chấp nhận rủi ro và đầu cơ
• Khả năng thích ứng với những biến động chính trị và kinh tế nhanh chóng

3. Khủng hoảng dầu mỏ và biến động chính trị: Cơ hội vàng cho các nhà giao dịch

Các nhà giao dịch hàng hóa đã xuất hiện từ những thỏa thuận hoang dã và nguy hiểm của những năm 1990 với các doanh nghiệp trải dài khắp thế giới, từ Cuba cộng sản đến các quốc gia tư bản đang phát triển nhanh chóng ở Đông Âu, với một loạt các chế độ độc tài và các quốc gia thất bại ở giữa.

Kiếm lời từ hỗn loạn. Các sự kiện địa chính trị lớn, như cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 và Cách mạng Iran năm 1979, đã tạo ra những cơ hội khổng lồ cho các nhà giao dịch hàng hóa. Khi các chuỗi cung ứng truyền thống bị gián đoạn, các nhà giao dịch đã tìm ra cách để di chuyển tài nguyên và thu lợi nhuận đáng kể.

Vượt qua lệnh cấm. Các nhà giao dịch như Marc Rich đã trở thành chuyên gia trong việc lách các lệnh trừng phạt và cấm vận quốc tế. Họ phát triển các mạng lưới phức tạp và các phương pháp sáng tạo để tiếp tục giao dịch với các quốc gia như Iran, Nam Phi dưới chế độ apartheid và Cuba.

Nhà tiên phong thị trường mới nổi. Sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991 đã mở ra những cơ hội mới rộng lớn cho các nhà giao dịch hàng hóa. Họ là những người đầu tiên mạo hiểm vào các quốc gia mới độc lập, kết nối tài nguyên của họ với các thị trường toàn cầu và thường kiếm được những khoản tiền khổng lồ trong quá trình này.

4. Hợp đồng tương lai và tài chính hóa: Định hình lại thị trường hàng hóa

Sự tài chính hóa của thị trường dầu mỏ, với sự xuất hiện của các hợp đồng tương lai, quyền chọn và các hợp đồng phái sinh khác mà Hall đã khai thác một cách tài tình trong cuộc chiến Vùng Vịnh đầu tiên, đã mở ra mọi khả năng mới cho các nhà giao dịch.

Công cụ tài chính mới. Việc giới thiệu các thị trường hợp đồng tương lai và quyền chọn cho hàng hóa, đặc biệt là dầu, vào những năm 1980 đã biến đổi ngành này. Những công cụ tài chính này cho phép các nhà giao dịch:

• Bảo hiểm rủi ro của họ một cách hiệu quả hơn
• Đầu cơ vào sự biến động giá mà không cần xử lý hàng hóa vật lý
• Xử lý khối lượng giao dịch lớn hơn nhiều

Phố Wall tham gia trò chơi. Các ngân hàng như Goldman Sachs và Morgan Stanley đã trở thành những người chơi lớn trong giao dịch hàng hóa, mang đến những kỹ thuật tài chính tinh vi cho ngành. Điều này đã làm tăng sự cạnh tranh và độ phức tạp trong các thị trường.

Lợi thế thông tin suy giảm. Khi các thị trường tài chính phát triển và thông tin trở nên dễ tiếp cận hơn, lợi thế truyền thống của các nhà giao dịch hàng hóa – trí tuệ thị trường vượt trội của họ – bắt đầu giảm sút. Điều này đã thúc đẩy các nhà giao dịch tìm kiếm những cách mới để duy trì lợi nhuận của họ, bao gồm cả việc đầu tư vào tài sản vật lý.

5. Sự sụp đổ của Marc Rich và sự ra đời của các gã khổng lồ giao dịch hiện đại

Chỉ trong một năm rưỡi, các nhân viên cũ của ông đã giành quyền sở hữu hoàn toàn công ty và gỡ bỏ tên ông khỏi cửa.

Sự sụp đổ của Rich. Marc Rich, từng là nhà giao dịch hàng hóa quyền lực nhất thế giới, đã trở thành kẻ đào tẩu khỏi công lý Mỹ vào năm 1983, bị buộc tội trốn thuế và giao dịch với Iran trong thời kỳ khủng hoảng con tin. Điều này đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên trong giao dịch hàng hóa.

Sự ra đời của Glencore. Công ty của Rich đã bị các nhân viên của ông, do Willy Strothotte dẫn đầu, tiếp quản trong một cuộc đảo chính phòng họp đầy kịch tính. Họ đã đổi tên công ty thành Glencore và bắt đầu biến nó thành một thực thể công khai có uy tín hơn.

Thế hệ nhà giao dịch mới. Sự sụp đổ của Marc Rich đã mở đường cho một thế hệ nhà giao dịch và các công ty giao dịch mới nổi lên:

• Ivan Glasenberg tại Glencore
• Claude Dauphin tại Trafigura
• Ian Taylor tại Vitol

Những nhà lãnh đạo mới này sẽ định hình ngành trong nhiều thập kỷ tới, cân bằng giữa tinh thần mạo hiểm của các nhà giao dịch trước đó với cách tiếp cận doanh nghiệp hơn.

6. Bùng nổ kinh tế Trung Quốc: Thúc đẩy nhu cầu hàng hóa chưa từng có

Trung Quốc đã đạt đến điểm ngọt hàng hóa vào khoảng thời gian mà Davis viết bản ghi nhớ Xstrata: GDP bình quân đầu người của nước này đạt 3.959 USD vào năm 2001.

Tăng trưởng bùng nổ. Sự công nghiệp hóa và đô thị hóa nhanh chóng của Trung Quốc trong những năm 2000 đã tạo ra một cơn khát hàng hóa không thể thỏa mãn. Nhu cầu của đất nước đối với các tài nguyên như quặng sắt, đồng và dầu đã tăng vọt, đẩy giá toàn cầu lên mức kỷ lục.

Siêu chu kỳ hàng hóa. Sự gia tăng nhu cầu từ Trung Quốc, kết hợp với sự tăng trưởng tương tự ở các thị trường mới nổi khác, đã dẫn đến cái mà các nhà kinh tế gọi là "siêu chu kỳ" hàng hóa – một giai đoạn kéo dài của giá cao trên một loạt tài nguyên thiên nhiên.

Lợi nhuận khổng lồ cho các nhà giao dịch. Cơn bùng nổ do Trung Quốc dẫn dắt đã mang lại lợi nhuận khổng lồ cho các nhà giao dịch hàng hóa:

• Lợi nhuận của Glencore đã vượt quá 1 tỷ USD lần đầu tiên vào năm 2003
• Vitol, Glencore và Cargill đã kiếm được tổng cộng 76,3 tỷ USD từ năm 2002 đến 2011
• Các nhà giao dịch đã mở rộng hoạt động của họ, đầu tư vào mỏ, lĩnh vực dầu mỏ và cơ sở hạ tầng

7. IPO của Glencore: Khám phá thế giới bí mật của giao dịch hàng hóa

IPO của Glencore đánh dấu sự kết tinh của sự giàu có từ cơn bùng nổ hàng hóa.

Niêm yết phá kỷ lục. Việc phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng của Glencore vào năm 2011 là lớn nhất từ trước đến nay trên Sàn giao dịch Chứng khoán London, huy động 10 tỷ USD và đưa công ty vào chỉ số FTSE 100.

Giàu có được phơi bày. IPO đã phơi bày sự giàu có khổng lồ mà các nhà giao dịch hàng đầu của Glencore đã tích lũy:

• Cổ phần của CEO Ivan Glasenberg trị giá 9,3 tỷ USD
• Bảy tỷ phú đã được tạo ra trong số các đối tác của Glencore
• 13 nhân viên đối tác hàng đầu có tổng giá trị lên tới 29 tỷ USD

Sự chú ý của ngành. IPO của Glencore đã mang lại sự chú ý chưa từng có cho ngành giao dịch hàng hóa:

• Các công ty trước đây bí mật đã bị buộc phải công khai nhiều thông tin hơn
• Quy mô và lợi nhuận của giao dịch hàng hóa đã trở nên nổi tiếng
• Các nhà quản lý, nhà báo và công chúng bắt đầu giám sát ngành này chặt chẽ hơn

8. Từ trung gian đến những người xây dựng đế chế: Sự ảnh hưởng ngày càng mở rộng của các nhà giao dịch

Khi những người khác theo gương ông trên quy mô ngày càng lớn, các công ty giao dịch không chỉ là những trung gian, mua bán dầu, kim loại và ngũ cốc trên toàn thế giới, mà còn trở thành những đế chế nhỏ về cơ sở hạ tầng quan trọng cho dòng chảy của thương mại toàn cầu, phần lớn trong số đó ở các thị trường mới nổi.

Mua sắm tài sản. Các nhà giao dịch hàng hóa ngày càng đầu tư vào các tài sản vật lý như mỏ, lĩnh vực dầu mỏ, cơ sở lưu trữ và cảng. Chiến lược này cho phép họ:

• Đảm bảo nguồn cung hàng hóa
• Kiểm soát nhiều hơn chuỗi cung ứng
• Đa dạng hóa các nguồn doanh thu

Tích hợp dọc. Các nhà giao dịch như Glencore đã trở thành những nhà sản xuất hàng hóa lớn, không chỉ là những người giao dịch. Ví dụ, Glencore đã trở thành:

• Nhà xuất khẩu than nhiệt lớn nhất thế giới
• Nhà khai thác kẽm lớn nhất và là một trong những nhà sản xuất đồng hàng đầu
• Một nhân tố quan trọng trong sản xuất và chế biến ngũ cốc

Sự tiến hóa tài chính. Để tài trợ cho sự mở rộng của mình, các công ty giao dịch đã tìm kiếm các nguồn vốn mới:

• Một số, như Glencore, đã lên sàn
• Những người khác phát hành trái phiếu hoặc tìm kiếm đầu tư từ các quỹ tài sản quốc gia
• Điều này đã mang lại sự giám sát lớn hơn nhưng cũng cho phép các nhà giao dịch có sức mạnh tài chính chưa từng có

9. Tài trợ cho các quốc gia và định hình địa chính trị: Những thương nhân mới

Với những thỏa thuận lớn hơn, họ đã giám sát số tiền lớn hơn. Giờ đây, họ có khả năng tài trợ cho toàn bộ quốc gia – và giúp những người khác hình thành.

Người cho vay cuối cùng. Các nhà giao dịch hàng hóa ngày càng đóng vai trò là những nhà tài trợ cho các quốc gia giàu tài nguyên nhưng gặp khó khăn về tài chính:

• Glencore đã cho Chad vay hàng tỷ đô la, trở thành một chủ nợ quan trọng của quốc gia này
• Vitol đã cung cấp hơn 6 tỷ đô la cho công ty dầu mỏ nhà nước Kazakhstan
• Các nhà giao dịch đã tài trợ cho xuất khẩu dầu của người Kurd, gián tiếp hỗ trợ cho cuộc đấu tranh giành độc lập của họ

Ảnh hưởng chính trị. Mặc dù các nhà giao dịch thường tuyên bố không tham gia chính trị, nhưng các giao dịch tài chính của họ có những tác động địa chính trị đáng kể:

• Họ đã giúp củng cố các chế độ độc tài để đổi lấy quyền tiếp cận tài nguyên
• Các khoản vay và thanh toán trước cho hàng hóa đã cho họ sức ép đối với các chính sách của chính phủ
• Trong một số trường hợp, như Kurdistan, việc tài trợ của các nhà giao dịch đã khuyến khích các phong trào độc lập

Phạm vi toàn cầu. Các nhà giao dịch hàng hóa đã trở thành cầu nối giữa thế giới đang phát triển và các thị trường tài chính toàn cầu:

• Họ đã huy động tiền từ các ngân hàng, quỹ hưu trí và các nhà đầu tư khác
• Vốn này sau đó được triển khai trong các thỏa thuận rủi ro cao, phần thưởng cao ở các thị trường biên giới
• Sự sẵn sàng của các nhà giao dịch để hoạt động trong những môi trường đầy thách thức đã khiến họ trở thành những nhân tố không thể thiếu đối với cả các quốc gia giàu tài nguyên và các nhà đầu tư toàn cầu.

Cập nhật lần cuối: November 19, 2024